Op deze pagina vind je mijn ervaringen over de QO-100 amateur satelliet.


Klik op bovenstaande afbeelding voor de website van AMSAT-DL.

Er zijn verschillende websites over werken over de QO-100 satelliet te vinden via het internet.
Met deze website wil ik startende amateurs helpen met mijn ervaringen.

Je kan op verschillende manieren gebruik maken van de QO-100 satelliet.
Zelf gebruik ik al gebouwde modules van DXpatrol.
(Verderop op de pagina zal ik aangeven wat ik precies gebruik en geef ik mijn mening).
en mijn Icom IC-910 transceiver, gewoon omdat ik dat het prettigste vind.
Daarnaast gebruik ik ook een WEBSDR ontvanger die een spectrum scope aanbied
zodat ik kan zien welke activiteiten er zijn op de QO-100.

Er zijn twee WEBSDR pagina's:
- de Italiaanse in Dolianova, South Sardinia island, Italy,
- de Engelse website in Goonhilly in Cornwall, Engeland.
Het is maar welke je het prettigste vind.
Begin eens met luisteren op deze WEBSDR pagina's om een indruk te krijgen van wat er op de satelliet gebeurd.
Deze WEBSDR pagina's laten het smalle band (Narrow band) deel van de QO-100 zien.
Er is ook nog een breedband deel voor amateur televisie, maar daar doe ik zelf niets mee.

Als eerste zul je een schotel moeten gaan gebruiken die je uitricht op de QO-100 satelliet.
Dit hoef je maar 1 keer te doen want de QO-100 in een geostationaire satelliet die altijd op dezelfde plek aan de hemel staat.
Dit komt omdat het amateur deel van de satelliet een onderdeel is van een complexere communicatie (TV) satelliet.
Op dit moment gebruik ik een 80 cm schotel en daar kun je prima meer werken.
Echter is de signaal/ruis (S/N) verhouding niet optimaal voor digitale signalen als SSTV en KG-STV.
Hoe je de schotel moet richten staat op veel websites en youtube filmpjes.
Zelf heb ik een satfinder gebruikt waar ik de Astra in heb staan.
Eerst uitrichten op de Astra en dan 2 graden naar links en je hebt de QO-100.
Een goede App voor op de telefoon om te helpen met richten is Satelllite Finder
Belangrijk is de juiste elevatie en skew te gebruiken, elevatie is het "omhoog" kijken van de antenne/schotel
en skew is een verdraaiing van de LNB (ontvangst antenne).

Op de website https://eshail.batc.org.uk/point kun je eenvouding je eigen locatie aangeven op de plattegrond.
Door de google map kun je snel zien waar je ongeveer moet richten.
Ook geeft deze pagina de juiste elevatie en skew voor jouw locatie.

Je hebt twee antenne's nodig:
- een aangepaste LNB voor de ontvangst,
- een potty of helical om mee te kunnen zenden.

Ik ben niet meer zo'n zelfbouwer en heb daarom alles aangeschaft via internet.
DXpatrol levert bij de downconverter een aangepaste LNB die heel goed werkt.
nadeel van deze LNB is dat er twee 75 Ohm coax kabels gebruikt worden van en naar de LNB.
Voordeel is dat de LNB heel stabiel werkt.


DXpatrol adviseert het gebruik van een GPSDO (een zeer stabiel 10 Mhz signaal dat geijkt wordt door GPS signalen).
Ik heb het eerst zonder de GPSDO geprobeert maar dan is er ook bij de DXpatrol downconverter wel een vervelend verloop,
met een GPSDO 10 Mhz signaal wordt de stabiliteit merkbaar beter.
Je kan de door DXpatrol aangeboden GPSDO's gebruiken maar er zijn goedkopere oplossingen, dus even zoeken.

Mijn schotel hangt in de antenne mast omdat ik over het huis van een buurman heen moet "kijken"
om de QO-100 te kunnen "zien". Maar als je vrij zicht hebt kun je de schotel desnoods op de grond zetten.


Je kan nu de satelliet ontvangen.
Het amateur gedeelte (smalband SSB/CW/Dig modes) van de satelliet zit uit tussen 10.489500 en 10.490000 Mhz.
De converter zet het ontvangen signaal om naar de band die je in de DXpatrol downconverter kiest.
Bij mij zet de downconvertor het ontvangen signaal om naar 23cm. Bij DXpatrol kun je kiezen uit 4 banden.
Ik luister op de IC-910 in USB op 1296.750 Mhz, je luistert dus naar 10.489750 Mhz (het PSK midden baken, daarover verderop meer).
Het ontvangst bereik is bij mij op de IC-910 van 1296.500 tot 1297.000 Mhz. (500Khz breed).
Zelf luister en kijk ik veel op 10.489635 Mhz naar SSTV en KG-STV signalen.

Wanneer je een SDR ontvanger hebt zoals de Pluto of SDRplay dan heb je geen downconverter nodig.
Je gebruikt dan een LNB die geschikt is voor de QO-100, zoals de Bulseye LNB.
De uitgang van de LNB sluit je aan op de ingang van je SDR ontvanger waarna je afstemt op de frequentie die uit de LNB komt.
dat ligt rond de frequentie: 739 - 1950 MHz (lage band) Mhz Ik heb hier geen ervaring mee.
De LNB heeft wel een spanning nodig (Bias-T). De spanning bepaald gelijk of je Horizontaal of Vertikaal gepolariseerd luistert.
11.5 - 14V maakt Verticale polarisatie en 16 - 19V maakt Horizontale polarisatie.
Het smalband USB deel van de QO-100 is vertikaal gepolariseerd.
Om de LNB deze spanning (Bias-T) te kunnen geven zijn complete printjes in China te koop.

Zenden naar de QO-100 geostationaire satelliet.
Luisteren voor audio kun je al via een downconvertor of simpel via een van de WEB SDR ontvangers.
Voor het zenden heb je een schotel antenne nodig. deze zijn makkelijk verkrijgbaar via martkplaats e.d.
Zelf werk ik met een 80 cm schotel en dat gaat vanuit Nederland prima.


Als zendantenne kun je een LNB niet gebruiken, deze zijn alleen voor ontvangst.
Er zijn twee mogelijkheden een zogenaamde Potty antenne die je in de LNB monteert
Of een helical antenne die je voor de LNB plaatst, deze laatste gebruik ikzelf.

Op de www.qrz.com pagina van DC8PAT vind je informatie over deze TX antenne.
Er staat informatie om deze zelf te bouwen met behulp van een 3D printer of
je kan er eentje compleet bestellen bij Patric.
Op Patric zijn webshop vind je ook een goede LNB om mee te ontvangen met een down convertor.
De antenne die Patric levert is compleet gebouwd en voorzien van een N-connector.
De staande golf verhouding (SWR) van Patric's helical is zeer goed.
Patric vraagt op wat voor type LNB je de antenne wilt gebruiken en zo ontvang je een kant en klare TX antenne.

Verder heb je bijvoorbeeld een upconvertor nodig om op de juiste zendfrequentie te komen.
Er zijn meerdere manieren om dit te doen maar ik heb voor een kant en klare oplossing gekozen.
Hier gebruik ik ook weer een up-convertor van DXpatrol ze zijn wat aan de prijs maar je bent dan wel helemaal klaar.
LET OP ! er mag niet meer dan 6 Watt in! tussen de 1 en 2 Watt is ideaal.
Zelf heb ik al een keertje de ingangsdiodes D2 en D5 (dit zijn BAT150 Schottkydiodes) opgeblazen en moeten vervangen.
Deze diodes zijn eenvoudig te verkrijgen via een leverancier van Farnell.
Dus als je Upconvertor niet meer wil zenden dan allebei deze diodes controleren en eventueel allebei vervangen (zie rechter foto hieronder).


De Upconvertor van DX-Patrol open en het reparatie werk aan de D2 en D5 (BAT150) Schottky diodes (zie rode omcirkelingen).

Bij de upconvertor van DX-Patrol kun je (door middel van stekkertje op de printplaat)
kiezen welke frequentie je vanuit je tranceiver gebruikt.
Zo kun je kiezen voor 10 mtr. 70 cm of 23 cm. Ik gebruik zelf 70 cm.(432.125 Mhz voor SSTV) als input voor de
up-convertor zodat ik met de down-convertor kan luisteren op 23 cm. zo kan ik mijn eigen signaal direct terug horen.
Maar dat kan natuurlijk ook via de WEB SDR ontvangers.

Het uitgangsvermogen van de up-convertor is onvoldoende om goed op de QO-100 te horen te zijn.
Een extra eindtrap is wel nodig.
Hier zijn weer verschillende mogelijkheden nl:
- Een goedkope (chineese) wifi versterker
- een speciaal aangepaste eindtrap

In China kun je verschillende goedkope Wifi versterkers kopen die geschikt zijn om achter de up-convertor te zetten.
Zoek naar een wifi versterker en kies een 4 Watt of 8 Watt versterker.

Mijn eerste eindtrap was een 3 Watt Wifi versterker en daarmee kwam ik al redelijk over de QO-100.
Phone in SSB ging redelijk maar mijn SSTV plaatjes waren niet om aan te zien.


Een veel gebruikte versterker (en mijn 2e eindtrap) is de EDUP 8Watt 6dBi versterker (zie onderaan de pagina)
De EDUP werkt zonder aanpassingen goed maar zelf heb ik de EDUP aangepast door 2 pootjes van de 4851-4 te verbinden
zodat hij continue in TX-mode staat. En ik heb de spanningsregelaar voorzien van een keramisch koelelement.
Ook zijn de antenne connectors door mij omgewisseld i.v.m. de kabels.


Foto 1 (Before mod) en 2 (After mod) de aanpassing van de 4851-4. Foto 3 het keramische koelblokje en foto 4 de EDUP.

Belangrijke informatie over je zendvermogen.
Om de batterijen van de transponder in de QO-100 te beschermen is er een maximaal zendvermogen toegestaan!
Je signaal mag niet harder zijn dan het midden baken op 10.489625 Mhz.
Gebruik bijvoorbeeld een webSDR om jouw uitgangsvermogen te vergelijken met het midden baken.
Wanneer je te hard bent zal de transponder een sirene over je signaal heen zetten de LEILA.
(LEILA staat voor LEIstungs Limit Anzeige of te wel Power Limit Indicator.)
Ook dan weet je dat je uitgangsvermogen te hoog is.

Ook zijn er een aantal speciale 13 cm eindtrappen te koop via internet.
Zo heeft DX-Patrol een eindtrap maar ook SG-Labs. Zelf gebruik ik (als 3e en laatste keuze) nu de SG-Labs eindtrap.

De 20 Watt eindtrap van SG-labs heeft als leuke features dat je door middel van analoge meters het:
- ingangsvermogen
- uitgangsvermogen
- gereflecteerde vermogen
zichtbaar kunt maken waardoor je gelijk een SWR meter hebt.
Ik heb deze opties gebruikt om snel te zien wat de situatie is.
Zoals je ziet ben ik gek op meters en klittenband voor snelle (de)montage.
Op de witte meter kan je de temperatuur van de eindtrap zien.


Links het kastje met de meters en de SG-labs eindtrap met (oude processor) koeling er aan vast.
De meters zijn 4 Volt gelijkspanningsmeters met een andere schaal erop.
Rechts de upconvertor van DX-Patrol met 3dB verzwakker.
Het uitgangsvermogen van de upconvertor staat op minimum en was nog teveel.
klik op het plaatje voor de werking
Klik hier voor de aangepaste meterschaal en gebruikte voltmeters.

Het middenbaken (10.489750 Mhz Downlink)
Het midden baken is handig om je antenne nog optimaler uit te richten, gewoon op maximaal signaal richten.
Verder zend het middenbaken van de QO-100 datapakketjes uit met informatie(telemetrie) over de satelliet.
Je kan deze data leesbaar maken met het programma AO40Rcv.
Het (ingepakte) programma AO40Rcv kun je hier downloaden. Wel even de juiste input kiezen via de optie [Input Source..].
Kijk in de TAB [Signal-F1] en probeer door af te stemmen het onderstaande plaatje te krijgen.


Wel even geduld tot er voldoende data pakketjes ontvangen zijn (zie de 2 balkjes onder de tabladen onder het scherm).
De blokjes aan het einde van [Reading CRC Block] en/of [Searching for FEC Block] moeten groen geweest zijn.
Lees het bericht in de [Mailbox-F7] maar eens.
Je kan dit programma voor alle amateur satellieten gebruiken om de telemetrie van een satelliet te bekijken.

Veel plezier met of op de QO-100 !
En wie weet tot werkens.


Hieronder de EDUP Wifi eindtrap die je kan gebruiken als eindtrap achter de DXPatrol UPConvertor.
Deze vind je redelijk goedkoop bij de bekende AliExpress of andere happy Hong Kong sites.


PA3EKI - Jaap Moerman